Autismespectrum: What's in a name?

Wat ben ik blij dat ik dit keuzevak heb gevolgd! Sinds ik in het onderwijs sta en een leerling met ASS in mijn klas had, ben ik er erg in geïnteresseerd. Mijn persoonlijk doel bij dit keuzevak was om beter inzicht in te krijgen in kinderen met ASS. Welke tips en trics kunnen ze mij geven om als leerkracht om te gaan met deze leerlingen? Hoe kan ik deze leerlingen helpen om in het gewone basisonderwijs te 'overleven'? Helemaal onderaan vindt u een link naar de pagina met mijn persoonlijke verwerking. 

Ik kan u alvast verzekeren dat ze in dit opzet geslaagd zijn. Ik heb tijdens de verschillende sessies enorm veel opgestoken dat ik zeker kan gebruiken in de klaspraktijk. De verschillende sessies werden boeiend verteld, goed gebruikt voor zowel theorie als ervaring en keer op keer verraste ze me met hun kennis en voorbeelden. Door de vele voorbeelden die ze gaven werd het gemakkelijker om de theorie te koppelen aan de praktijk.

In de volgende alinea's leg ik verder uit wat we elke sessie hebben gedaan en wat er me is bijgebleven.

Sessie 1: Ervaren hoe een persoon met ASS zicht voelt.
De eerste sessie was ineens een hevige inleving in de realiteit. Door verschillende opdrachten lieten ze ons voelen hoe een persoon met ASS zich voelt. We werden in twee groepen verdeeld. In het eerste deel van de les kregen we verschillende oefeningen zonder extra uitleg. Ze wilden ons een gevoel geven van onwetendheid en stress maar vooral ons heel lang laten wachten. In deze groep moesten we samenwerken om verschillende opdrachten tot een goed einde te brengen.
Het tweede deel van de sessie bestond volledig uit ervaren hoe een persoon met ASS zich voelt. Zo werden we zonder iets te zeggen per 5 in een lokaal gezet. Daar moesten we verschillende dingen doen waar een persoon met ASS het moeilijk mee heeft (een stekelige stof, veel geluiden door elkaar, niet weten wat te doen, ...). Zonder dat de docent iets zei moesten we een plekje in de klas zoeken en wachten tot al de anderen ook binnen waren geweest. Frustraties kwamen bij iedereen op en dat is ook het doel dat de docenten wilden bereikten.

Dit was een perfecte eerste sessie om aan te voelen hoe zij zich elke dag voelen in het dagelijks leven. Je kan meteen al een beetje inleven en je weet meteen dat het niet vanzelfsprekend is om alle dingen in een klas mee te doen. Ik had na deze sessie meteen zin in de volgende lessen.

Sessie 2: Eerste theorie les (Wat is ASS?)
Dit was mijn eerste echte kennismaking met theorie over het autisme spectrumstoornis. Wat mij vooral bij blijft is dat je hen moet aanvaarden hoe zij zijn. Aanvaarden is het belangrijkste aspect. Wanneer je dit hebt gedaan, kan je autisme anders gaan bekijken! Zij hebben drie aspecten telkens nodig: rust, een duidelijke communicatie en leerstof die functioneel is, waar ze echt iets met kunnen doen. Je kan hun gedrag dan ook niet veranderen. Je kan gedrag alleen vervangen door een ander gedrag. Het is ook zo dat niet elke leerling met ASS hetzelfde is, ook bij deze leerlingen is er een grote variëteit aan persoonlijkheden waardoor je telkens opnieuw moet zoeken welke aanpak het beste is voor die bepaalde leerling.
Wat mij ook is bijgebleven is dat het sociaal-emotionele ook een heel belangrijk is onderdeel is. Vaak denken ze dat opmerkingen over hen of alleen voor hen zijn. Daarom is het belangrijk om onderscheid te maken. Laat duidelijk merken dat de opmerking voor de hele klas is en niet alleen voor hem.

Sessie 3: Ervaringsdeskundigen aan het woord
Dit vond ik de boeiendste en interessantste sessie die we hebben gekregen. We werden opgesplitst in 3 groepen. Eén groep kreeg verder een les theorie. Deze ging vooral over de verschillende prikkels die deze leerlingen krijgen en welke oplossingen hier voor te vinden zijn. De andere twee groepen kregen de kans om te praten en vragen te stellen aan een persoon met ASS. Hieruit heb ik veel verschillende opgestoken maar vooral dat er 'hoop' is voor de leerling die in mijn school zit. Ze vertelden zoveel verhalen die ik meteen kon herkennen en toepassen op mijn leerling. Uiteindelijk hebben ook zij er een weg in kunnen vinden, natuurlijk met de nodige ups en downs.

Ik vond dit zeer leerrijk en vooral heel knap van deze mensen dat zij hun verhaal wilden komen delen. Ook was het zeer leuk om te zien hoeveel steun ze hebben gehad aan één bepaalde persoon. Ik hoop dat ik voor de leerlingen die bij mij in de klas komen, ook zo'n persoon mag zijn.

Sessie 4: Afsluiten met theorie gekoppeld aan de praktijk.
De laatste sessie was een heel theoretische les waar verder werd ingegaan over hoe dat mensen met ASS prikkels opvangen en hoe dat deze binnenkomen. Dit werd dan afgewisseld met verschillende verhalen over haar ervaringen. Zeer interessant omdat ik het gevoel had dat ik deze verhalen mee kon nemen naar de praktijk. Ik denk wel dat ik nu kan zeggen dat ik meer inzicht heb gekregen in mensen met autisme. Hoe denken ze? Waarom gedragen ze zich zo? Hoe kan ik als leerkracht een steun zijn? Welke zaken kan ik aanpassen zodat het leren niet weggaat? Op de meeste van deze vragen heb ik een antwoord gekregen en kan ik mee aan de slag. Ik begrijp deze mensen beter en weet wat ik kan verwachten. Ik ben heel dankbaar dat ik deze sessies heb mogen mee volgen.